جان فدای وطن + فیلم
کلنل محمدتقی پسیان، نخستین هوانورد ایرانی و از مبارزان استبداد دوره قاجار است، او به خاطر روحیه وطن‌پرستی‌اش در پی دخالت اجنبی در امور ایران به مخالفت با کابینه سیدضیاء برخاست و در نهم مهرماه ۱۳۰۰ شمسی با خیانت یارانش شهید شد.
محمدتقی پسیان در ۱۲۷۱ خورشیدی در تبریز و در خانواده‌ای نظامی متولد شد. اجدادش پس از جنگ ایران و روس و جدا شدن قفقاز از ایران، به تبریز مهاجرت کردند. وی پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی در ۱۲۸۴ خورشیدی برای ادامه تحصیل به تهران آمد و وارد مدرسه ژاندارمری شد و در ۱۲۹۱ خورشیدی با درجه ستوان دومی در ژاندارمری مشغول شد. پسیان در ۱۲۹۲ خورشیدی در جنگی در بروجرد مجروح شد و پس از پیروزی از طرف ستاد ژاندارمری به درجه سرگردی رسید. در ۲۳ خرداد ۱۲۹۳ خورشیدی به فرماندهی گردان ژاندارمری همدان رسید و حفاظت از جاده همدان و کرمانشاه به او سپرده شد. در همین سال بود که با رضاخان، ریاست دسته تیراندازان آتریاد همدان، یک برخورد نظامی پیدا کرد و رقیبی سرسخت برای وی به شمار رفت. او تا ۳۰ آبان ۱۲۹۴ خورشیدی در این مسئولیت باقی ماند.
وی نخستین هوانورد ایرانی بود که در آلمان به هوانوردی پرداخت و می‌خواست این فن را در ایران به جوانان آموزش دهد، به علاوه، در آلمان به تکمیل تحصیلات خود در زمینه ریاضیات عالیه و موسیقی نیز ادامه داد. پسیان بعد از پایان جنگ جهانی اول به ایران آمد، به‌دنبال سقوط دولت وثوق‌الدوله دوباره به خدمت ژاندارمری بازگشت و به درجه کلنلی (سرهنگی) ارتقا یافت. در دولت مشیرالدوله به فرماندهی ژاندارمری خراسان منصوب شد. او، برای اصلاح امور ژاندارمری تلاش بسیار کرد، با ایجاد تشکیلاتی منظم به انجام اصلاحاتی اقدام کرد.
پسیان از اواخر مرداد ۱۳۰۰ شمسی روابط کلنل با حکومت مرکزی به بن‌بست رسید، وی پس از اطلاع از ماهیت کابینه سیدضیاء و اقدامات آن در زمینه آزادی جمعی از مستبدین و دستگیری برخی از آزادخواهان، معتقد بود که تغییر سیستم حکومت به منظور اداره درست کشور الزامی است و این موضوع را از منطقه زیر نفوذ خود آغاز کرد.
کلنل به‌عنوان والی خراسان به تحت کنترل درآوردن شهر با استمداد از نیروهای ژاندارم و سرپیچی از اطاعت حکومت مرکزی دست زد و با سقوط کابینه سیدضیاء در سوم خرداد و تیرگی روابط با نیروهای انگلیسی مستقر در این منطقه، نارضایتی قبایل و عشایر از حکومت مرکزی، عدم پذیرش والیان قوام‌السلطنه و بازگرداندن ژنرال گلروپ به تهران، حرکتی جدید را آغاز کرد. حرکت آزادیخواهانه کلنل محمدتقی خان پسیان، با مواجهه حاکم سرسپرده بجنورد و خیانت اطرافیانش طولی نکشید، او در نهم مهر ۱۳۰۰ شمسی در حالی که یارانش او را رها کرده بودند یکه و تنها تا آخرین فشنگ خود جنگید و سرانجام شهید شد.
انتهای پیام
