به گزارش خبرنگار ایکنا، علیرضا مهدوی، معاون مرکز مدیریت بیمارهای غیرواگیر وزارت بهداشت، در نشست خبری ویدیو کنفرانسی که امروز هشتم مهرماه برگزار شد، با بیان اینکه برنامههای مختلفی از سالها قبل برای پیشگیری از بیماریهای غیرواگیر وجود دارد، گفت: در برنامهای از سوی وزارت بهداشت ایران، میزان فعالیت بدنی و آموزش در این زمینه و ارزیابی وضعیت تغذیه به صورت مرتب پایش میشود. در سالهای گذشته نیز کارشناس تغذیه به مراکز سطح یک اضافه شده که وظیفه مشاوره تغذیه را بر عهده دارد، چراکه چاقی نیز یک بیماری محسوب شده و کنترل وزن در حوزه تغذیه و فعالیت فیزیکی تعریف میشود.
وی با اشاره به توقف برخی خدمات به بیماران غیرواگیر در دوران قرنطینه کرونا، اظهار کرد: البته این خدمات حیاتی نبودند، اما در حال حاضر این خدمات براساس نیاز افراد در صورت مراجعه ارائه میشود.
مهدوی ادامه داد: دستورالعملهایی برای کودکان و نوجوانان و بزرگسالان ارائه و برای فعالیت بدنی نیز راهکارهایی پیشنهاد شده است. در این دوران، اصول تغذیه و فعالیت بدنی اهمیت دارد و باید جدی گرفته شود.
وی تأکید کرد: در کنار این موضوع یکسری دستورالعملها و راهکارها نیز افزایش پیدا کرده است، چراکه اوایل شیوع کرونا پیشبینیها این بود که این بیماری زودتر تمام میشود، اما اکنون مشخص نیست که این بیماری تا چه زمانی ادامه دارد.
معاون مرکز بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت، در ادامه به تشریح تأثیر کرونا بر برخی بیماریهای غیر واگیر پرداخت و گفت: در موارد شدید کرونا مشاهده شده که عوارض شدید قلبی داشته است، هنوز برای اظهارنظر در این زمینه زود باشد؛ اما افرادی که دارای بیماریهای مزمن هستند اگر به کرونا مبتلا شوند ممکن است که شدت بیماری در آنهای بیشتر باشد. از سوی دیگر افرادی که دارای بیماریهای زمینهای و مزمن هستند ممکن است به دلیل ترس از ابتلا به کووید ۱۹ به مراکز درمانی مراجعه به موقع نداشته باشند، این دو مسئله بر کنترل بیماری غیرواگیر تأثیر میگذارد.
معاون مرکز مدیریت بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، افزود: از روز جهانی قلب تا روز جهانی فشار خون تصمیم داریم روی این موارد متمرکز شویم و اطلاعرسانی کنیم. علاوه بر اصلاح شیوه زندگی، در مورد پایبندی به درمان و مراجعه به موقع برای دریافت خدمات نیز تأکید میکنیم.
مهدوی درباره ابتلای افراد به بیماریهای قلبی و عروقی بیان کرد: سالانه ۳۶۰ هزار مرگ داریم. حدود ۴۴ درصد مرگها به دلیل بیماریهای قلبی و عروقی است. بسیاری از بیمارانی که به دلیل کووید ۱۹ وضعیت وخیمی پیدا کرده و جان خود را از دست میدهند، ممکن است سالمند بوده یا بیماری زمینهای داشته باشند. تعدادی از این بیماران در زمینه بیماری قلبی یا دیابت یا فشار خون، دچار این بیماری نیز شدهاند.
وی در پاسخ به ایکنا در رابطه با تأثیر کرونا بر افزایش بیماریهای غیرواگیر، گفت: بیماریهای واگیر دوره ظهور و بروز مشخصی دارند. بیماریهای غیرواگیر این طور نیستند که هر لحظه بخواهیم آمار آن را داشته باشیم، معمولاً در پایان سال آمارها را میشماریم. اما میتوانیم بگوییم خدمات سطح یک در زمینه بیماریهای غیرواگیر کاهش یافته است. این کاهش خدمات به علت تمرکز بر روی بیماری کووید ۱۹ اتفاق افتاده است. در مورد بیماریها و عوامل خطر، مطالعه عوامل خطر بیماریهای غیرواگیر هر پنج سال یک بار انجام میشود. آخرین بار این مطالعه در سال ۹۵ انجام شده است.
وی افزود: تعداد سکتههای قلبی یا مغزی در این ماههای اخیر را میشود استخراج کرد، اما این در شرایطی است که ثبتها و ارائه خدمات کم شده است؛ بنابراین باید این موضوع را به پایان سال موکول کنیم تا بتوان آمار دقیقی استخراج کرد.
مهدوی همچنین در رابطه با تداوم غربالگریهای فشار خون و دیگر بیماریهای غیرواگیر به ایکنا، گفت: هدف ما از اجرای پویش فشار خون این بود، افرادی که از قبل مبتلا به فشار خون بالا بودند یا کسانی که فشار خون بالا داشتند و از بیماری خود خبر نداشتند را شناسایی کنیم و به آنها خدمات ارائه دهیم. این اقدام با پوشش بیش از ۹۰ درصدی انجام شد. مراقبت و غربالگری فشار خون در سطح یک خدمات سلامت ارائه میشود. هر شخص بالای ۳۰ سال اگر به خانههای بهداشت و مراکز جامع سلامت مراجعه کند، اگر فشار خون بالا یا دیابت یا پیش دیابت داشته باشد، تشخیص داده میشود.
مهدوی ادامه داد: اگر فرد مبتلا به دیابت یا فشار خون بالا باشد، پیگیری و مراقبت میشود. با شروع کووید ۱۹، برخی خدمات کاهش یافت؛ زیرا همه سیستم درگیر ارائه خدمت در زمینه ویروس کرونا بود و از طرفی بیماران نیز رغبتی برای مراجعه به مراکز برای کنترل یا ارزیابی اولیه نداشتند. در نتیجه ۵۰ تا ۶۰ درصد خدمات نسبت به زمان مشابه در سال قبل کمتر شد. از تیر ماه به مروز خدمات شیب افزایشی یافته است.
مهدوی ادامه داد: هدف سند بیماریهای غیرواگیر، کاهش ۲۵ درصدی مرگ و میر زودرس در سنین ۳۰ تا ۷۰ سالگی به دلیل این بیماریهاست. سن سکتههای قلبی در حال کاهش است اما در حال حاضر دیابت نوع دو در جوانان بیشتر میشود که دلیل عمده آن بیتحرکی یا کم تحرکی است.
وی با بیان اینکه از سویی مصرف چربی مضر بیشتر شده و مصرف میوه و سبزی کاهش پیدا کرده است، گفت: ۶۰ درصد جمعیت بالای ۱۸ سال کشور، دچار اضافه وزن یا چاقی هستند که دلیل آن نیز سبک زندگی است که در کشورهای در حال توسعه به دلیل ماهیت توسعه و شرایط شهرنشینی و زندگی ماشینی دچار این موضوع شدهاند.
معاون مرکز بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت، تأکید کرد: مردم باید نسبت به انجام فعالیتهای بدنی کافی و تغذیه سالم ترغیب شوند و مصرف نمک و چربی کمتر و جایگزین کردن مواد غذایی بیضرر را در رژیم غذایی خود بگنجانند. اصلاح شیوه زندگی برای افرادی که هنوز مبتلا به بیماریهای قلبی نشدهاند و برای خود بیماران اهمیت دارد. دوری از دخانیات و الکل نیز در زمینه پیشگیری از بیماریهای قلبی و عروقی و بیماریهای غیرواگیر اهمیت دارد.
مهدوی در ادامه با اشاره به روز جهانی قلب گفت: در سال جاری همزمان با روز جهانی قلب، از ابتدای مهر ماه، پروژه ویژهای برای تعیین خطر قلبی و عروقی در افراد بالای ۳۰ سال در حال انجام است. این پروژه با روش متفاوتی انجام میشود. این خدمات از سال ۹۵ در سطح یک به تمام افراد بالای ۳۰ سال در حال ارائه است. کسانی که میخواهند بدانند در ۱۰ سال آینده چقدر ممکن است دچار حادثه قلبی و عروقی شوند، میتوانند به پایگاههای سلامت مراجعه کنند. وقتی میزان خطر مشخص شود، با توصیههای بهداشتی به آنها کمک میشود تا میزان خطر را کم کنند.
مهدوی با بیان اینکه چاقی یکی از مهمترین عوامل بیماریهای قلبی و عروقی است و در کنار آن دخانیات نیز اهمیت دارد، گفت: زنان کمتر از مردان در معرض خطر هستند؛ در واقع در میان زنان تا زمان دوران یائسگی، بیماریهای قلبی و عروقی به طرز چشمگیری کمتر است. اما پس از این دوران، در سنین بالا میزان مرگ و میر خانمها و آقایان به علت بیماریهای قلبی و عروقی با هم برابر میشود. سکتههای قلبی و مغزی در رأس این بیماریها هستند. عمده مرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی و عروقی به علت سکتههای مغزی و قلبی است.