محمد ناصری، نویسنده، در گفتوگو با ایکنا درباره رمانهای عامهپسند گفت: رمانهای عامهپسند معمولاً موضوعات پیش پا افتاده و رایجی را بیان میکنند و ساخت و بافت ساده داستان نیز حکایت از وجه غالب سرگرمکنندگی آن دارد. همچنین شخصیتهای داستان و ماجراهایی که رخ میدهد، عینی و رایج است و کلیشهها ساختار متنی داستان را میسازند. اگر در کنار این ویژگیهای کلیدی، محتوای آنها مشکل رفتاری و اخلاقی ایجاد نکند، میتوان آنها را رمان عامهپسند خوب دانست و در غیر این صورت رمان عامهپسند بد است.
وی افزود: این رمانها از زمانهای بسیار دور وجود داشته و اغلب در پاورقی مجلات و روزنامهها چاپ میشدند و این امکان را برای مخاطبان فراهم میآوردند که تا روزانه به این داستانها دسترسی داشته باشند و یکی از دلایل رواج این آثار خوانش ساده آنهاست که عاری از پیچیدگی داستانی است و مخاطب در برخورد با آنها مشکلی ندارد و به راحتی میتواند با آن ارتباط برقرار کند و با آن همذات پنداری میکند.
پیچیدگی داستانی دلیل بر فاخر بودن نیست
ناصری ادامه داد: دیدگاه غالبی که درباره رمانهای عامهپسند وجود دارد، منفی است و اغلب آن را در برابر رمان جدی و نخبهگرا میدانند. اما این دیدگاه مطلق نیست، زیرا داستانهای غیرعامهپسند را هم میتواند در بازار نشر دید که پیچیدگی داستانی دارند، اما ویژگی جذابیت و سرگرمکنندگی یک رمان را ندارند. از این رو صرف پیچیدگی داستان نمیتوان آن را اثری فاخر و جدی دانست.
وی با بیان اینکه رمانهای عامهپسند اغلب با موضوعاتی عاشقانه همراهاند و ادبیات آنها بر محوریت عشق و غریزه است، اما ادبیات جدی و فاخر اغلب بر محوریت اندیشه و تفکر است، تصریح کرد: خواندن رمانهای عامهپسند میتواند پلی به سمت آثار جدی باشد و مخاطب را به سمت آثار فاخر و جدیتر هدایت کند، هر چند برخی از مخاطبان نیز نمیتوانند سطح سلیقه خود را ارتقا دهند و در همان سطح میمانند. بنابراین نباید از این مسئله نگران بود. از طرفی اغلب نویسندگان عامهپسند به کتابخوان کردن جوانان و نوجوانان و آشتی دادن آنها با کتاب میبالند و نمیتوان تأثیر این رمانها را بر کتابخوانی کتمان کرد.
خواندن رمانهای عامهپسند میتواند پلی به سمت آثار جدی باشد و مخاطب را به سمت آثار فاخر و جدیتر هدایت کند، هر چند برخی از مخاطبان نیز نمیتوانند سطح سلیقه خود را ارتقا دهند و در همان سطحی که هستند، میمانند، بنابراین نباید از این مسئله نگران بود
تنوع موضوعی در ادبیات عامهپسند غرب
ناصری ابراز کرد: در ادبیات جهان نیز رمانهای عامهپسند وجود دارد و نباید آنها را خطری برای ادبیات دانست. محوریت عاشقانه در ادبیات داستانی ایران مرسوم است و کمتر به دیگر موضوعات پرداخته میشود، در حالیکه در ادبیات غرب شاهد موضوعات متنوعی هستیم که به نظرم نویسندگان باید به این مسئله توجه کنند و به موضوعات دیگری هم بپردازند که برای مخاطب جذاب است.
وی درباره نقد این آثار گفت: برخی از این رمانها مانند فیلمهایی هستند که در سینما اکران میشوند و به اندازهای سطحیاند که ارزش نقد هم ندارند. اگر منتقد بخواهد نقدی به داستان وارد کند، کل داستان باید تغییر کند.
انتهای پیام